Νέα Αρχή

Λεπτομέρειες

Ομιλία για το Ντάρμα από τον Thich Nhat Hanh

Photo from: Crystal in flickr.

Αγαπητοί μου φίλοι, σήμερα είναι 10 Μαΐου του 1998. Είμαστε στο Upper Hamlet για το Ανοιξιάτικο Ησυχαστήριο. Σήμερα είναι το Wesak, η ημέρα της γέννησης του Βούδα...

Η ζωή του Βούδα υποστηριζόταν από ένα είδος προσδοκίας, ένα είδος επιθυμίας, ένα είδος ενέργειας, που ήταν να βοηθήσει, να βοηθήσει να ελαττωθεί το μέγεθος του πόνου του κόσμου, να φέρει μεταμόρφωση και θεραπεία, να φέρει χαρά. Αυτή η ενέργεια είναι σημαντική, αυτή η προσδοκία είναι σημαντική. Η ζωτικότητα της ζωής του Βούδα είναι η ενέργεια της συμπόνιας, η ενέργεια της κατανόησης που κάνει τον Βούδα ζωντανό, που τον βοηθάει να συνεχίσει την διδασκαλία του ώστε πολλοί άνθρωποι να είναι ικανοί να απελευθερωθούν. Το να γεννιέσαι σημαίνει να κάνεις νέα αρχή και όλοι μας θέλουμε να κάνουμε νέα αρχή.

Όταν ξέρουμε πώς να κάνουμε νέα αρχή αντλούμε πολύ περισσότερη ενέργεια, χαρά και προσδοκία, που μας βοηθάει να μεταμορφώσουμε ό,τι αρνητικό έχουμε και μας βοηθάει να έχουμε περισσότερη χαρά, περισσότερη ικανότητα να μεταμορφώσουμε την κατάσταση γύρω μας. Το να γεννιέσαι είναι ένα είδος νέας αρχής. Γι’ αυτό θα έπρεπε να είμαστε ικανοί να γεννιόμαστε σαν νέα όντα κάθε στιγμή της ζωής μας. Υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να πουν: «είμαι πολύ μεγάλος για ν’ αρχίσω πάλι». Αυτό είναι γιατί δεν έχουν δει την πραγματική φύση της ζωής, την πρακτική της Νέας Αρχής. Μπορούμε να εξασκήσουμε την Νέα Αρχή κάθε στιγμή της ζωής μας. Το να γεννιέσαι είναι να κάνεις νέα αρχή. Όταν είσαι τριών χρονών μπορείς να κάνεις νέα αρχή, όταν είσαι εξήντα χρονών μπορείς ακόμη να κάνεις νέα αρχή και όταν είσαι κοντά στον θάνατο υπάρχει ακόμη χρόνος να κάνεις καινούργια αρχή. Πρέπει να εξασκηθούμε στο να βλέπουμε λίγο βαθύτερα ώστε να δούμε ότι η Νέα Αρχή είναι πιθανή κάθε στιγμή της καθημερινής ζωής μας, σε κάθε ηλικία.

Ας υποθέσουμε ότι ένα σύννεφο ταξιδεύει στον ουρανό και είναι έτοιμο να πεθάνει, να γίνει βροχή. Το σύννεφο μπορεί αν θυμώσει, να φοβηθεί. «Γιατί συμβαίνει αυτό σε μένα; Γιατί πρέπει να πεθάνω; Γιατί δεν μπορώ να συνεχίσω να είμαι ένα σύννεφο που ταξιδεύει στον ουρανό;» έτσι θυμός και φόβος θα έρθουν στο σύννεφο και θα το κάνουν πολύ δυστυχισμένο, αν όμως το σύννεφο είναι αρκετά έξυπνο, αν το σύννεφο ξέρει πώς να κοιτάξει βαθιά μέσα στην πραγματική του φύση, τότε μπορεί να εξασκήσει την Νέα Αρχή. Σήμερα είναι επίσης μία ευκαιρία να ξαναγεννηθείς και αυτό είναι η προετοιμασία. Δεν πρέπει να κολλάμε σε καμιά μορφή γιατί το να είσαι ένα σύννεφο που ταξιδεύει στον ουρανό είναι υπέροχο, αλλά το να είσαι η βροχή που πέφτει στα βουνά ή στο ποτάμι, στα δένδρα και στο γρασίδι είναι επίσης υπέροχο πράγμα. Ακόμα και ο ενθουσιασμός είναι πιθανός, η ελπίδα είναι πιθανή, η χαρά είναι πιθανή όταν πεθαίνεις. Ξέρουμε ότι υπάρχουν άνθρωποι που είναι ικανοί να πεθάνουν με έναν πολύ ειρηνικό και χαρούμενο τρόπο. Έχω δει ανθρώπους που πεθαίνουν ευχαριστημένοι, με ευτυχία, με ένα αίσθημα πληρότητας και δεν βλέπουν το θάνατό τους σαν να τελειώνει κάτι, η ζωή τους. Μπόρεσαν να δουν βαθιά μέσα στην φύση της ζωής και απελευθερώνονται από τις ιδέες της ύπαρξης και μη-ύπαρξης. Υπάρχουν άνθρωποι που κάθονται στο κατώφλι του σπιτιού τους και βλέπουν τα παιδιά να παίζουν στον πρωινό ήλιο στην μπροστινή αυλή και βλέπουν τα εγγόνια τους να παίζουν χαρούμενα. Και όταν κοιτάνε έτσι ξαφνικά γίνονται τα εγγόνια τους. Βλέπουν τους εαυτούς τους να παίζουν στον πρωινό ήλιο στο γρασίδι. Βλέπουν την συνέχεια στα εγγόνια τους. Ξέρουν ότι έκαναν ό,τι μπορούσαν να κάνουν ούτως ώστε αυτά τα παιδιά να είναι χαρούμενα και καλά προετοιμασμένα για να μπουν στην ζωή. Είναι έτοιμοι για την νέα αρχή. Έχουν ήδη κάνει την νέα αρχή και βλέπουν τους εαυτούς τους σε νέες μορφές ζωής. 

Βεβαίως κατά τη διάρκεια της ζωής τους έκαναν κάποια λάθη. Επειδή είμαστε άνθρωποι, δεν μπορούμε να αποφύγουμε να κάνουμε λάθη. Μπορεί να γίναμε αιτία να υποφέρει κάποιος, μπορεί να προσβάλαμε τους αγαπημένους μας και μετανιώνουμε. Αλλά είναι πάντα δυνατό για μας να κάνουμε μία νέα αρχή και να μεταμορφώσουμε όλα αυτά τα είδη λαθών. Χωρίς να κάνουμε λάθη δεν υπάρχει τρόπος να μάθουμε, για να γίνουμε καλύτεροι, να μάθουμε να είμαστε ανοιχτόμυαλοι, να είμαστε συμπονετικοί, να είμαστε γεμάτοι αγάπη, να είμαστε ανεκτικοί. Γι’ αυτό τα λάθη μας παίζουν έναν ρόλο στην μάθησή μας και δεν θα πρέπει να δεσμευόμαστε από ενοχές επειδή κάναμε κάποια λάθη στην ζωή μας.

Εάν μπορείτε να μάθετε από τα λάθη σας, έχετε ήδη μεταμορφώσει τα σκουπίδια σε λουλούδι, για την δική σας χαρά, για την χαρά των προγόνων σας, για την χαρά των μελλοντικών γενεών και επίσης για την χαρά του ατόμου που ήταν θύμα της άγνοιάς σας και της έλλειψης ικανότητάς σας. Πολύ συχνά το έχουμε κάνει από μη-ικανότητα, όχι γιατί θέλαμε να πληγώσουμε αυτό το άτομο ή θέλαμε να καταστρέψουμε το άτομο ή επειδή θέλαμε να υποφέρει. Ήμασταν ανίκανοι, αυτό είναι όλο. Πάντα μ’ αρέσει να σκέφτομαι την συμπεριφορά μας να είναι λίγο-πολύ ικανή παρά να την σκέφτομαι σαν καλή ή κακή. Εάν είστε ικανοί μπορείτε να αποφύγετε να κάνετε τον εαυτό σας να υποφέρει και να κάνετε το άλλο άτομο να υποφέρει. Εάν υπάρχει κάτι που θέλετε να πείτε στο άλλο άτομο, τότε ναι, πρέπει να το πείτε αλλά υπάρχει ένας τρόπος να το πείτε κάνοντας το άλλο άτομο να υποφέρει, κάνοντας τον εαυτό σας να υποφέρει. Αλλά υπάρχουν άλλοι τρόποι να το πείτε, που δεν θα κάνει το άλλο άτομο να υποφέρει και εσάς να υποφέρετε επίσης. Έτσι το πρόβλημα δεν είναι αν θα πείτε ή δεν θα πείτε αυτό που έχετε στην καρδιά σας, το πρόβλημα είναι πως θα το πείτε ώστε να μην υπάρχει πόνος. Γι’ αυτό είναι θέμα τέχνης και της εξάσκησής μας επίσης. 

Η καλή σας πρόθεση δεν αρκεί για την εξάσκηση – πρέπει να είστε επιδέξιοι στην εξάσκησή σας. Nα περπατάτε, να τρώτε, να αναπνέετε, να μιλάτε, να δουλεύετε, πρέπει να μάθετε την τέχνη να ζείτε με επίγνωση, γιατί αν είστε ένας καλός καλλιτέχνης, θα μπορέσετε να δημιουργήσετε πολλή ευτυχία και χαρά γύρω σας και μέσα σας. Αλλά αν έχετε μόνο την καλή σας πρόθεση, εάν υπολογίζετε μόνο την καλή σας πρόθεση, αυτό δεν θα είναι αρκετό, γιατί με καλή πρόθεση μπορούμε να δημιουργήσουμε πολύ πόνο. Σαν πατέρας, σαν μητέρα, σαν κόρη, σαν γιός, μπορούμε να είμαστε γεμάτοι καλή πρόθεση, μπορεί να παρακινούμεθα από την επιθυμία να κάνουμε το άλλο άτομο χαρούμενο, αλλά από αδεξιότητα τους κάνουμε δυστυχισμένους. Γι’ αυτό το να ζεις με επίγνωση είναι τέχνη και ο καθένας μας, κάθε μία μας πρέπει να εκπαιδεύσει τον εαυτό του να είναι ένας καλλιτέχνης. Αντί να πούμε σε κάποιον «Είσαι σωστός ή λάθος» που είναι πολύ δύσκολο να το ακούσει κάποιος, μπορείτε να πείτε «Είσαι περισσότερο επιδέξιος ή λιγότερο επιδέξιος». Στις Πέντε Περισυλλογές πριν φάμε λέμε ότι θέλουμε να έχουμε συναίσθηση των αδέξιων ψυχικών μας καταστάσεων, αντί να πούμε ότι θέλουμε να έχουμε συναίσθηση των κακών ψυχικών μας καταστάσεων. Αδέξιος αν είσαι θυμωμένος ή ζηλιάρης, αυτό είναι μόνο αδεξιότητα. Επειδή είμαστε αδέξιοι ο θυμός και η ζήλια δημιουργούνται νοητικά. Ξέρετε ότι αυτή η πράξη, αυτή η πρόταση, εάν μπορούμε να την κάνουμε, εάν μπορούμε να την πούμε με τέχνη θα βοηθήσει το άλλο άτομο και θα βοηθήσει εμάς.  

Όλοι μας πρέπει να μάθουμε την τέχνη της ζωής. Και αν έχετε την τύχη να βρεθείτε με γονείς, φίλους και δασκάλους, που είναι επιδέξιοι στην τέχνη της ζωής με επίγνωση, τότε μπορείτε να μάθετε, και θα είστε ικανοί να κάνετε πολλούς ανθρώπους γύρω σας ευτυχισμένους, και έτσι να κάνετε τον εαυτό σας ευτυχισμένο. Αλλά αν δεν είστε τυχεροί, δεν μπορείτε να μάθετε αυτήν την τέχνη από τους γονείς σας ή από τους αδελφούς και αδελφές σας, ή από τους φίλους σας, και εξακολουθείτε να είστε αδέξιος και κάνετε τους ανθρώπους γύρω σας δυστυχισμένους και εσάς δυστυχισμένο. Εάν ξέρουμε πώς να δούμε τα πράγματα από αυτήν την οπτική γωνία, υποφέρουμε ήδη λιγότερο. Αυτό το πρόσωπο, που μου προξένησε πολύ πόνο απλά επειδή είναι αδέξιο, δεν ήξερε τι είπε, δεν ήξερε τι έκανε. Και ξέρουμε ότι οι γονείς μας είναι γεμάτοι αγάπη για μας, θέλουν μόνο την ευτυχία μας, αλλά λόγω της αδεξιότητάς τους μας έκαναν να υποφέρουμε τόσο πολύ. Και εμείς επίσης έχουμε αγάπη για τους γονείς μας, δεν θέλουμε να υποφέρουν, αλλά ο τρόπος που δρούμε και αντιδρούμε μπορεί να τους κάνει να υποφέρουν φοβερά. Οπότε εδώ δεν τίθεται το θέμα της καλής θέλησης, αλλά το θέμα της τέχνης.

Ο περιπατητικός διαλογισμός είναι μία τέχνη. Μπορείτε να κάνετε βήματα που δημιουργούν ισορροπία και χαρά, και που θα θρέψουν κάθε σας στιγμή, αλλά μόνο εάν έχετε καλή θέληση. «Θα εξασκήσω περιπατητικό διαλογισμό!» και γίνεστε πολύ άκαμπτοι και σοβαροί, και δεν απολαμβάνετε κάθε βήμα που κάνετε. Πρέπει να επιτρέψετε στον εαυτό σας να είστε φυσικοί, να είστε χαλαροί. Πρέπει να μάθετε πώς να επιτρέπετε στον εαυτό σας να αναπνέει φυσικά, επιτρέψτε στο πρόσωπό σας να είναι χαλαρό, επιτρέψτε στα πόδια σας να περπατούν φυσικά. Ξέρετε πώς να συντονίσετε τα βήματά σας με την αναπνοή σας, και επιτρέψτε στην φύση να σας καλωσορίσει. Μόνο λίγα βήματα μπορούν ήδη να σας εισάγουν στην Αγνή Γη του Βούδα. Περπατάτε σαν ένας καλλιτέχνης. Όταν οι άλλοι άνθρωποι σας βλέπουν να περπατάτε εμπνέονται. «Πόσο θαυμάσια, πόσο όμορφα αυτό το άτομο περπατά. Μπορώ να δω την ισορροπία, την ηρεμία, την χαρά.» και θα εμπνευσθούν και θα μάθουν την τεχνική. Δεν είναι γράφοντας γράμματα ή κάνοντας κηρύγματα που μπορούμε να βοηθήσουμε ένα άλλο άτομο να επικοινωνήσει με το Ντάρμα. Ίσως λόγω της προθυμίας μας να τον διδάξουμε, να μοιραστούμε μαζί του την τεχνική, αυτό το άτομο να θελήσει να απομακρυνθεί από εμάς. Έτσι πρέπει να υπάρχει μία τέχνη ούτως ώστε να μοιραστούμε το Ντάρμα και την πνευματική ζωή με το πρόσωπο που αγαπάμε.

Στην Ασία ο Βουδισμός είναι πρακτική για ολόκληρες οικογένειες. Ο καθένας στην οικογένεια υποτίθεται ότι είναι Βουδιστής. Αλλά στην Δύση συμβαίνει μόνο ένα μέλος της οικογένειας να εργάζεται με επίγνωση, όμως τα άλλα μέλη της οικογένειας δεν γνωρίζουν τίποτα γι’ αυτό και βρίσκουν και την πρακτική πολύ παράδοξη. Και αν δεν είστε επιδέξιοι στην πρακτική σας, αποξενώνεστε από την υπόλοιπη οικογένεια. Έτσι πρέπει να μάθετε να εξασκείστε με τέτοιο τρόπο ώστε να εμπνέετε τους ανθρώπους γύρω σας. Πρέπει να εξασκούμεθα χωρίς να παγιδευόμαστε από τον τρόπο της πρακτικής. Μπορείτε να εξασκείστε με τέτοιο τρόπο ώστε οι άνθρωποι να μην σας βλέπουν ότι εξασκείστε. Μπορείτε να περπατάτε με τέτοιο τρόπο ώστε οι άνθρωποι να βλέπουν ότι είστε πολύ φυσικός, πολύ χαλαρός και πολύ χαρούμενος. Υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι που εξασκούν περιπατητικό διαλογισμό που σας απωθούν. Είναι πολύ σοβαρό, πολύ αυστηρό, καθόλου φυσικό. Και αν εξασκείτε τον Βουδισμό με τέτοιο τρόπο δεν θα βοηθήσετε τα μέλη της οικογένειάς σας. Εξασκηθείτε ώστε κάθε μέρα να γίνεστε πιο ήρεμος, να χαμογελάτε περισσότερο και να είστε ανοιχτός. Τότε μία μέρα ο σύντροφός σας θα εμπνευστεί να ρωτήσει «Πως το κάνεις; Σε τέτοια κατάσταση πως μπορείς ακόμη και χαμογελάς; Ποιο είναι το μυστικό σου;» τότε είναι η στιγμή που μπορείς να μοιραστείς την πρακτική σου – αλλά όχι πριν. Δεν μπορείς να επιβάλλεις την πρακτική σου σ’ αυτόν ή σ’ αυτήν. Αυτό είναι μία τέχνη.

(καμπάνα)

Ξέρουμε ότι ο πυρήνας της διδασκαλίας του Βούδα είναι ο μη-εαυτός. Αυτό είναι κάτι που οι άνθρωποι πολύ δύσκολα το αποδέχονται, γιατί όλοι πιστεύουν ότι υπάρχει εαυτός, και ότι είσαι ο εαυτός σου, δεν είσαι ο άλλος άνθρωπος. Αλλά με την πρακτική του να κοιτάς βαθιά, βλέπουμε τα πράγματα διαφορετικά. Βλέπεις τον εαυτό σου σαν ένα άτομο, ένα ανθρώπινο ον, λες ότι δεν είσαι δέντρο, δεν είσαι σκίουρος και δεν είσαι βάτραχος. Δεν είσαι το άλλο άτομο. Αυτό είναι γιατί δεν έχουμε δει βαθιά μέσα στην πραγματική μας φύση. Αν το κάνουμε θα δούμε ότι είμαστε την ίδια στιγμή ένα δέντρο. Δεν είναι μόνο στις προηγούμενες ζωές μας που υπήρξαμε ένα δέντρο, ένας βράχος ή ένα σύννεφο, αλλά ακόμη και σ’ αυτήν την ζωή, αυτήν ακριβώς τη στιγμή, συνεχίζεις να είσαι ένα δέντρο, συνεχίζεις να είσαι ένας βράχος, συνεχίζεις να είσαι ένα σύννεφο. Στην ουσία δεν μπορείς να βγάλεις το δέντρο από μέσα σου, δεν μπορείς να βγάλεις το σύννεφο από μέσα σου, δεν μπορείς να βγάλεις τον βράχο από μέσα σου, γιατί αν μπορούσες δεν θα ήσουν πια ο εαυτός σου. Στις ιστορίες της Jakata λέγεται ότι ο Βούδας σε προηγούμενες ζωές υπήρξε σκίουρος, πουλί, ελάφι, ελέφαντας και δέντρο. Είναι πολύ ποιητικό αλλά δεν σημαίνει ότι όταν ο Βούδας ήταν ανθρώπινο ον και ζούσε στην πόλη Sravasti δεν ήταν πια δέντρο, βράχος, ελάφι. Εξακολουθούσε να είναι όλα αυτά. Οπότε όταν κοιτάζω τον εαυτό μου βλέπω ότι είμαι ακόμη ένα σύννεφο, όχι μόνο σε μία προηγούμενη ζωή αλλά ακριβώς τώρα. 

Υπάρχει μία κυρία η οποία έγραψε ένα ποίημα για τον άντρα της που είναι μαθητής μου. Σ’ αυτόν τον μαθητή μου αρέσει πολύ η διδασκαλία μου. Και λέει. «Ο άντρας μου έχει μία ερωμένη, και η ερωμένη του είναι ένας γέρος άντρας που μερικές φορές ονειρεύεται ότι είναι ένα σύννεφο.» Δεν νομίζω ότι αυτή η περιγραφή μου ταιριάζει, γιατί δεν ονειρεύομαι ότι είμαι ένα σύννεφο, είμαι ένα σύννεφο. Αυτήν ακριβώς την στιγμή δεν θα μπορούσατε να πάρετε το σύννεφο από μέσα μου. Αν πάρετε το σύννεφο έξω θα καταρρεύσω αμέσως. Δεν μπορείτε να πάρετε το δέντρο έξω από μένα. Αν το παίρνατε θα κατέρρεα. Οπότε κοιτώντας βαθιά μέσα στην πραγματική μας φύση βλέπουμε ότι αυτό που καλούμε εαυτό είναι φτιαγμένο μόνο από στοιχεία μη-εαυτού. Αυτή είναι μία πολύ σημαντική πρακτική και δεν φαίνεται τόσο δύσκολη όσο μπορεί να φανταζόμαστε. Οπότε είστε ο γιος, αλλά δεν είστε μόνο ό γιός, είστε ο πατέρας. Εάν βγάλετε τον πατέρα από μέσα σας θα καταρρεύσετε. Είστε η συνέχεια του πατέρα σας, της μητέρας σας, των προγόνων σας. Αυτό είναι ο μη-εαυτός. Ο γιός γίνεται από τον πατέρα και ο πατέρας γίνεται από τον γιό και ούτω καθ’ εξής. Και η πρακτική είναι ότι κάθε μέρα έχουμε την ευκαιρία να δούμε τα πράγματα με τέτοιο τρόπο – αλλιώς ζούμε μ’ έναν πολύ ρηχό τρόπο και δεν φτάνουμε στην καρδιά της ζωής. Ένας νέος άντρας μπορεί να πει «Μισώ τον πατέρα μου. Δεν θέλω να έχω καμία σχέση με τον πατέρα μου.» Είναι πολύ ειλικρινής γιατί κάθε φορά που σκέφτεται τον πατέρα του, του βγαίνει θυμός. Είναι πολύ δυσάρεστο γι’ αυτό θέλει να χωρίσει τον εαυτό του από τον πατέρα του και είναι αποφασισμένος να το κάνει αυτό. Πως όμως θα μπορούσε κάτι τέτοιο να είναι πιθανό; Πως μπορείς να βγάλεις τον πατέρα σου έξω από εσένα; Το δύσκολο είναι ότι είσαι ο πατέρας σου. Είναι καλύτερα να συμφιλιωθείς με τον πατέρα σου μέσα σου. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Μπορείς να συμπεριφέρεσαι έτσι όταν πιστεύεις στην πραγματικότητα του εαυτού, αλλά από την στιγμή που θα δεις την πραγματική φύση του εαυτού, δεν μπορείς πια να συμπεριφέρεσαι έτσι. Ξέρεις ότι ο μόνος τρόπος είναι να αποδεχτείς, να συμφιλιωθείς και να μεταμορφωθείς. Ξέρεις ότι είναι η προκατάληψη, είναι η άγνοια που προκάλεσε τον πόνο. 

Τις προάλλες, η αδελφή Phuoc Nghiem έκανε πρακτική στο "Αγγίζοντας την Γη" μόνη της στην αίθουσα διαλογισμού για να προσευχηθεί για την γιαγιά της. Είχε επίσης ζητήσει απ’ όλες τις μεγαλύτερες αδελφές και τις νεότερες αδελφές να συγκεντρωθούν για να προσευχηθούν και να στείλουν ενέργεια στην γιαγιά της που είχε πεθάνει, αλλά επίσης έκανε και μόνη της πρακτική, αγγίζοντας την Γη. Κατά την διάρκεια της πρώτης χρονιάς που ξεκίνησε την εξάσκησή της εδώ, σκεφτόταν πολύ συχνά ότι κάποια μέρα ένα αγαπητό μέλος της οικογένειάς της μπορεί να πεθάνει, και πως θα το αντιμετώπιζε. Και κάθε φορά που στο Plum Village γινόταν μία τελετή προσευχής για κάποιον που είχε πεθάνει, αυτή η σκέψη της ξαναρχότανε. «Πως θα πρέπει να αντιμετωπίσω την κατάσταση όταν ακούσω ότι ένα μέλος της οικογένειάς μου έχει πεθάνει;» Τότε μία μέρα άκουσε ότι το μωρό που η αδελφή της είχε γεννήσει, είχε πεθάνει μόλις λίγες ώρες μετά την γέννησή του και η αδελφή της υπέφερε πολύ. Η αδελφή της ζει στην Γερμανία. Και όταν μίλησε μαζί της η αδελφή Phuoc Nghiem αντιλήφθηκε τον πόνο, την αστάθεια και την απελπισία στην φωνή της αδελφής της. Επειδή η αδελφή της υπέφερε τόσο πολύ, υπέφερε και η αδελφή Phuoc Nghiem και προσπάθησε να κάνει πρακτική ώστε να υποφέρει λιγότερο, γιατί ήξερε ότι αν δεν υπέφερε λιγότερο, δεν θα μπορούσε να βοηθήσει την αδελφή της. Τηλεφώνησε στη μητέρα της στο Βιετνάμ και η μητέρα της είπε: ‘Ήταν καλύτερα έτσι από το να μεγαλώσει ένα παιδί για δύο ή τρία χρόνια και μετά να πεθάνει, τότε ο πόνος θα ήταν πολύ πιο έντονος. Γιατί μετά από δύο ή τρία χρόνια που μεγαλώνεις ένα παιδί, το δέσιμο είναι πολύ βαθύτερο και φυσικά και ο πόνος θα είναι πολύ μεγαλύτερος. Λοιπόν, θεώρησέ το σαν τον χυμό στον κήπο …υπάρχουν φυτά που μαραίνονται και δεν κάνουν χυμό και αυτό συμβαίνει και με τους ανθρώπους. Υπάρχουν παιδιά που μπορούμε να κρατήσουμε και υπάρχουν παιδιά που δεν μπορούμε να κρατήσουμε, από την αρχή. Και αυτό είναι κάτι που συμβαίνει.»

Όταν η αδελφή Phuoc Nghiem μου μίλησε, της είπα την ιστορία για τον αδελφό μου. Πριν γεννηθώ εγώ η μητέρα μου ήταν έγκυος και απέβαλε. Μερικές φορές αναρωτιέμαι αν ήταν ο αδελφός μου ή ήμουν εγώ που δεν ήθελα να έρθω, επειδή έκρινα ότι ο καιρός δεν ήταν κατάλληλος για μένα να έρθω. Αυτό ήταν επίσης ένας διαλογισμός του εαυτού και μη εαυτού. Όταν είπα «ήταν ο αδελφός μου ή ήμουν εγώ;» χρησιμοποιούσα τις λέξεις «αδελφό» και «εγώ» σαν δύο διαφορετικές οντότητες. Αλλά αν κοιτάξουμε βαθιά μέσα σ’ αυτό θα δούμε ότι ο αδελφός μου είμαι εγώ κι εγώ είμαι ο αδελφός μου, οπότε μπορείτε να δείτε μέσα σ’ αυτό την πραγματικότητα του όχι-ένας όχι-δύο. Όταν κοιτάμε τον πατέρα και τον γιό και βλέπουμε την μη-δυιστική πραγματικότητα, το inter-being των δύο, μπορούμε να δούμε το ίδιο πράγμα με τον αδελφό μας και τους εαυτούς μας. Δεν μπορώ να βγάλω τον αδελφό μου μέσα από μένα, ο αδελφός μου δεν μπορεί να με βγάλει από τον εαυτό του, έτσι ο αδελφός μου κι εγώ είμαστε ο ένας μέσα στον άλλον. Δεν μπορούμε να πούμε ότι είμαστε ένα ή είμαστε δύο, γιατί ένα και δύο είναι αντιλήψεις. «Το ίδιο» είναι αντίληψη, «το διαφορετικό» είναι μία άλλη αντίληψη και η πραγματικότητα υπερβαίνει όλες τις αντιλήψεις. Έτσι εφαρμόζεται με τον πατέρα και τον γιο, με τον νεότερο αδελφό και τον μεγάλο αδελφό και έτσι μπορούμε να δούμε την ροή της ζωής.

Όταν η αδελφή Phuoc Nghiem εξασκούσε το Άγγιγμα της Γης για την γιαγιά της, βρήκε πολλά ενδιαφέροντα πράγματα. Πριν από αυτό έκανε περιπατητικό διαλογισμό στο Sunset Boulevard του Upper Hamlet και είδε αμπελώνες, χωράφια με στάρι, και περπατούσε και έβλεπε ότι η γιαγιά της περπατούσε μαζί της. Θυμήθηκε ότι όταν μικρό κοριτσάκι, η γιαγιά της συνήθιζε να την νανουρίζει με Βιετναμέζικα νανουρίσματα. Κατά τη διάρκεια του πρώτου και δεύτερου χρόνου σαν μοναχή στο Plum Village σκεφτόταν συχνά την εποχή που θα γύριζε πίσω στο Βιετνάμ και θα περπατούσε έτσι με την γιαγιά της, την οποία αγαπούσε τόσο πολύ. Είχε καλές στιγμές με την γιαγιά της. Είπε ότι τώρα δεν χρειαζόταν να περιμένει πια – η γιαγιά της έχει έρθει εδώ και κάνει περιπατητικό διαλογισμό μαζί της και ότι η γιαγιά της θα ήταν ευχαριστημένη να δει τα χωράφια με το σιτάρι γιατί έμοιαζαν πολύ με τα χωράφια ρυζιού στο Βιετνάμ. Όταν εξασκούσε το Άγγιγμα της Γης, είδε ότι και η γιαγιά της εξασκούσε το Άγγιγμα της Γης πριν, αλλά ήταν η πρώτη φορά που εξασκούσε το Άγγιγμα της Γης με τον τρόπο που γίνεται στο Plum Village. Με τον τρόπο του Plum Village στέκεσαι στην θέση Αγγίζοντας την Γη για πολλή ώρα, τουλάχιστον τρεις εισπνοές και τρεις εκπνοές και το βρήκε θαυμάσιο που η γιαγιά της εξασκούσε το Άγγιγμα της Γης με τον τρόπο του Plum Village, μαζί της. Κοίταξε το χέρι της και είπε «Αυτό είναι το χέρι μου, αυτό όμως είναι και το χέρι της μητέρας μου και αυτό είναι το χέρι της γιαγιάς μου…» έτσι μπορούσε να δει την παρουσία της γιαγιάς της στο αριστερό της χέρι και τότε κράτησε το αριστερό της χέρι με το δεξί της χέρι και ένιωσε πολλά καθαρά ότι κρατούσε το χέρι της γιαγιάς της. Και αυτό ήταν κάτι πολύ αληθινό και όχι φαντασία. Και έκλαψε γι’ αυτήν την ευτυχία. Δεν ένιωθε πια διαχωρισμένη από την γιαγιά της, η γιαγιά της είναι μέσα της και εξασκεί μαζί της, και κάθε της χαμόγελο είναι για να απελευθερώσει τον εαυτό της και να απελευθερώσει και την γιαγιά της συγχρόνως. Επομένως αυτή είναι μία καλή πρακτική: μπορείτε να δείτε την φύση του inter-being ανάμεσα σε εσάς και την γιαγιά σας. είναι όπως όταν κοιτάζω τον εαυτό μου και βλέπω την φύση του inter-being ανάμεσα στο σύννεφο και σε μένα. Το σύννεφο κι εγώ δεν μπορούμε να απομακρυνθούμε ο ένας από τον άλλον.

Αυτό που κάνατε στο παρελθόν με την αδεξιότητά σας ήταν αυτό. Εάν στο παρελθόν κάνατε κάτι αδέξιο είναι λόγω πολλών συνθηκών: δεν είχατε έναν πατέρα που μπορούσε να σας βοηθήσει εκείνη την στιγμή, δεν είχατε μία μητέρα ή έναν δάσκαλο να σας βοηθήσει εκείνη την στιγμή να είστε πιο επιδέξιοι απ’ ότι ήσασταν, και ο σπόρος αυτής της έλλειψης επιδεξιότητας μεταδόθηκε σε σας από πολλές γενεές. Δεν μπορούσατε να αναγνωρίσετε αυτόν τον σπόρο μέσα σας, κάνατε ένα λάθος, κάνατε αδέξια πράγματα. Σημαίνει ότι όλοι οι πρόγονοί σας το έκαναν μαζί σας την ίδια στιγμή. Βλέποντας μέσα από την διαίσθηση του μη-εαυτού , βλέπετε ότι όλοι έκαναν το ίδιο αδέξιο πράγμα που κάνατε, μαζί σας. Πρέπει να το δείτε και το ουσιώδες είναι ότι είστε ελεύθεροι από την αίσθηση του εαυτού. Είναι σαφές ότι όταν μπορείτε να αναπνέετε με επίγνωση και να χαμογελάτε, όλες οι γενιές των προγόνων σας μέσα σας χαμογελούν συγχρόνως. Όχι μόνο οι πρόγονοί σας αλλά και οι μελλοντικές γενιές μέσα σας μπορούν να χαμογελούν μαζί σας, έτσι κάθε φορά που κάνατε ένα λάθος, κάθε φορά που κάνατε κάτι αδέξιο, όλοι το έκαναν μαζί σας. Τώρα που ήρθατε σε επαφή με το Ντάρμα, καταλαβαίνετε ότι αυτό ήταν κάτι αδέξιο που κάνατε και παρακινείστε από την επιθυμία ότι να μην το ξανακάνετε ποτέ πια.

Είπα προηγουμένως ότι αν δεν έχουμε κάνει λάθη, δεν υπάρχει τρόπος να μάθουμε. Έτσι γι’ αυτό πρέπει να κοιτάξουμε βαθιά και να δούμε την φύση της πράξης, την φύση του inter-being με την πράξη μέσα από το φως του μη-εαυτού,  βλέπουμε ότι αυτό είναι ένα είδος πράξης, ένα είδος λόγου που δημιούργησε πόνο. Αυτή την στιγμή που το βλέπετε, όταν το αναγνωρίζεται, αυτό είναι φώτιση, γιατί φώτιση είναι πάντα φώτιση σε κάτι, ή για κάτι. Την στιγμή που βλέπετε ότι αυτό είναι έλλειψη επιδεξιότητας από μέρους σας και από μέρους των προγόνων σας που μετέδωσαν τον σπόρο σε σας τότε αυτό είναι ήδη φώτιση, είναι ήδη διαλογισμός, είναι ήδη βαθιά αναζήτηση. Και από αυτήν την φώτιση παρακινείστε από την επιθυμία να μην θέλετε να το ξανακάνετε. Έτσι αυτή η επιθυμία, αυτή η επιδίωξη είναι μία δυνατή ενέργεια, μια δυνατή ενέργεια που σας κάνει ζωντανούς, που μπορεί να σας βοηθήσει να προστατεύσετε τους εαυτούς σας, να προστατεύσετε όλες τις μελλοντικές γενιές μέσα σας και αυτή η αίσθηση είναι πολύ απελευθερωτική. Και εάν ξέρετε ότι δεν πρόκειται να κάνετε το ίδιο πράγμα ξανά, είστε ήδη ελεύθεροι, και οι πρόγονοί σας είναι επίσης ελεύθεροι, και δεν πρέπει να παγιδεύεστε από αίσθημα ενοχής. 

(καμπάνα)

Η Βουδιστική διδασκαλία της Νέας Αρχής είναι πολύ καθαρή «Η αδεξιότητα έρχεται από το μυαλό μας και η αδεξιότητα μπορεί να μεταμορφωθεί από το μυαλό μας. εάν η μεταμόρφωση συμβαίνει μέσα στην συνειδητότητά σας, τότε η αδεξιότητα θα εξαφανιστεί σαν μία πραγματικότητα στο εκδηλωμένο κόσμο. Το μυαλό είναι σαν ένας ζωγράφος.» Αυτή είναι η διδασκαλία του Βούδα, ότι το μυαλό είναι ένας ζωγράφος. Ο ζωγράφος μπορεί να ζωγραφίσει οτιδήποτε και ο ζωγράφος μπορεί να σβήσει οτιδήποτε. Οπότε εάν στο παρελθόν ζωγραφίσατε κάτι που δεν σας αρέσει, και είστε αποφασισμένοι να μην το ζωγραφίσετε πια, τότε το σβήνετε όλο. Εξαρτάται από το μυαλό σας, την συνειδητότητά σας. Εάν υπάρχει φως, υπάρχει φώτιση στην συνειδητότητά σας, υπάρχει μία δυνατή αποφασιστικότητα, η επίγνωση ότι «Αυτό είναι κάτι αρνητικό, αυτό είναι κάτι επιβλαβές, αυτό είναι κάτι μη ωφέλιμο, και είμαι αποφασισμένος να μη του επιτρέψω να ξανασυμβεί.» και μετά ο νους μεταμορφώνεται. Και όταν ο νους μεταμορφώνεται, η απελευθέρωση είναι ήδη εκεί για εσάς και όλους τους προγόνους σας και αν είστε ακόμη παγιδευμένος σε αυτό το αίσθημα ενοχής, είναι γιατί δεν έχετε κάνει δουλειά με την Νέα Αρχή, σημαίνει ότι δεν έχετε εξασκηθεί να κοιτάξετε βαθιά μέσα στην αδεξιότητά σας, την έλλειψη ικανότητας. Εάν είχατε, τότε θα βλέπατε ότι πολλές συνθήκες είχαν ενωθεί ώστε να κάνουν δυνατή αυτήν την πράξη ή αυτόν τον λόγο. Και τώρα με την φώτισή σας, την αποφασιστικότητά σας δεν θα επιτρέψετε σ’ αυτές τις συνθήκες να ενωθούν ξανά ούτως ώστε να επαναλειφθεί αυτό το ίδιο πράγμα. Η επίγνωσή σας, η φώτισή σας, είναι το στοιχείο που θα εμποδίσει αυτές τις συνθήκες να ενωθούν ξανά.

Εάν η πρακτική της Νέας Αρχής δεν ήταν επιτυχής, είναι γιατί η ικανότητά σας να κοιτάξετε βαθιά μέσα στην πραγματικότητα της κατάστασης δεν είναι αρκετά βαθιά, γιατί δεν υπήρξε καμιά μεταβολή στην συνειδητότητά σας, ή στην συνειδητότητά του συντρόφου σας, στο άλλο πρόσωπο. Δεν είναι επειδή η μέθοδος δεν είναι αποτελεσματική, είναι γιατί δεν το εξασκήσατε πραγματικά. Η πρακτική της Νέας Αρχής είναι να μεταμορφώσετε τον νου σας βαθιά, και για να πετύχετε μία μεταμόρφωση, πρέπει να κοιτάξετε πολύ βαθιά, στο φως του inter-being. Πάντα λέω στους μαθητές μου ότι, ότι κάνετε το κάνω μαζί σας, γι’ αυτό παρακαλώ να είστε προσεχτικοί. Αυτό είναι αλήθεια και ότι κάνω το κάνετε μαζί μου. Εάν σπάσω τους κανόνες, εάν συμπεριφερθώ με έναν ανεύθυνο τρόπο, όλοι οι μαθητές μου θα δεχτούν τα αποτελέσματα, αυτό είναι πολύ σαφές. Έτσι δεν μπορώ να διακινδυνεύσω να σας κάνω να υποφέρετε. Αυτή είναι μια πολύ δυνατή ενέργεια, που με κρατάει στην εξάσκηση του καλού, γιατί ξέρω πολύ καλά ότι αν δεν έχω επίγνωση, εάν δεν εξασκούμαι σωστά, όλοι οι μαθητές μου, οι μαθητευόμενοι μου θα υποφέρουν. Το ίδιο ισχύει και με τους μαθητευόμενους μου, εάν δεν συμπεριφέρονται με επίγνωση, εάν δεν εξασκούν τους κανόνες, εάν κάνει ο ένας τον άλλον να υποφέρει, εγώ υποφέρω. Θα πρέπει να επωμιστώ τα πάντα γιατί είμαστε ο ένας μέσα στον άλλον. Δεν μπορούμε να διαχωριστούμε. Ένας δάσκαλος δεν μπορεί να είναι δάσκαλος χωρίς μαθητές και οι μαθητές δεν μπορεί να είναι μαθητές χωρίς δάσκαλο. 

Έτσι αν η Νέα Αρχή δεν έφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα, είναι γιατί δεν το κάνατε στην βάση του. Μπορεί να το κάνατε αμφιταλαντευόμενοι, αλλά δεν είδατε βαθιά ότι εσείς και το άλλο πρόσωπο είστε ο ένας μέσα στον άλλον. Αν το έχετε δει, το αποτέλεσμα θα έρθει αμέσως. Όταν ήμουνα στην Ιταλία κάναμε μια εκδρομή όχι μακριά από την Ρώμη και πήγαμε σε ένα χωράφι με ελιές. Πρόσεξα ότι οι ελιές μεγαλώνανε σε ομάδες των τριών ή τεσσάρων και εξεπλάγην. Όμως έμαθα ότι είχε περάσει μια πολύ κρύα χρονιά και όλες οι ελιές πεθάνανε, και γι’ αυτό έκοψαν όλα τα δέντρα στο επίπεδο του εδάφους και μετά έφεραν περισσότερο χώμα και τον επόμενο χρόνο οι νέες ελιές ξαναβγήκαν. Από μία ελιά τώρα έβγαιναν δύο ή τρεις ή τέσσερις ελιές. Και έδωσα μία ομιλία για το Ντάρμα στα παιδιά της Ιταλίας, και είπα εσείς και ο αδελφός σας και η αδελφή σας νομίζετε ότι είστε τρεις αλλά στην πραγματικότητα αν αγγίξετε τις ρίζες σας βαθιά θα δείτε ότι είστε ένα. Οπότε να  θυμώνετε με την αδελφή σας ή τον αδελφό σας είναι λάθος, αντίθετα πρέπει να τον ή την βοηθάτε γιατί το να τον ή την βοηθάτε. Βοηθάτε τον εαυτό σας. Αυτός ήταν ο τρόπος που δίδαξα τον μη-εαυτό στα παιδιά και το κατάλαβαν αμέσως.

Ήταν ένα μικρό κοριτσάκι που δεν της άρεσε ο αδελφός της και επειδή έβλεπε πολύ τηλεόραση, είχε την συνήθεια να ξεφορτώνεται ότι δεν της άρεσε. Και μία μέρα είπε «Γιατί δεν ξεφορτωνόμαστε τον μικρότερο αδελφό;» Ήταν πολύ επικίνδυνο. Δεν σ’ αρέσει ο μικρός σου αδελφός, εύχεσαι ο μικρός σου αδελφός να εξαφανιζόταν, και φαντάζεσαι ότι μπορείς να το κάνεις εύκολα, σαν να χρησιμοποιείς ένα τηλεχειριστήριο. Αλλά μετά την ομιλία για το Ντάρμα που της έδωσα, και τις διδασκαλίες που δόθηκαν από κάποιους αδελφούς και αδελφές που με συνόδευαν, το κορίτσι πήγε σπίτι του και είχε μεταμορφωθεί. Και μια μέρα είπε στον αδελφό της «Αδελφέ, είμαι εδώ για σένα. Τι χρειάζεσαι; Θα το κάνω για σένα». Οπότε σοφία και φώτιση είναι δυνατά ακόμη και για πολύ μικρά παιδιά. Εάν αγγίξετε τη βάση της ύπαρξης βαθιά, θα βρείτε τη φύση του inter-being και θα νιώσετε ότι είναι πολύ καλύτερο να βοηθήσετε το άλλο άτομο από το να είστε θυμωμένος μαζί του και να το τιμωρήσετε, γιατί όταν το τιμωρείτε, κατά κάποιον τρόπο τιμωρείτε τον εαυτό σας. Φανταστείτε έναν πατέρα και γιο συνεχώς να προσπαθούν να τιμωρήσουν ο ένας τον άλλον. Και οι δυο υποφέρουν και συνεχίζουν να υποφέρουν.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ ήταν ένας Αμερικάνος στρατιώτης, ο οποίος θύμωσε πολύ γιατί οι περισσότεροι στρατιώτες της ομάδας του σκοτώθηκαν σε μία ενέδρα από Βιετναμέζους αντάρτες. Αυτό συνέβηκε σε ένα χωριό στην εξοχή, έτσι από την οργή του, ήθελε να εκδικηθεί. Ήθελε να σκοτώσει έναν αριθμό ανθρώπων που ανήκαν σ’ αυτό το χωριό. Κι έτσι έβγαλε μία τσάντα με σάντουιτς, και ανακάτεψε εκρηκτικά μαζί με τα σάντουιτς και τα άφησε στην είσοδο του χωριού. Είδε παιδιά να βγαίνουν και με χαρά να παίρνουν τα σάντουιτς, πιστεύοντας ότι κάποιος είχε αφήσει αυτά τα νόστιμα σάντουιτς και έτρωγαν μαζί, απολαμβάνοντας πολύ. Και ακριβώς μισή ώρα αργότερα τα είδε να αρχίσουν να δείχνουν σημάδια πόνου. Ο πατέρας του, η μητέρα τους, η αδελφή ήρθαν και προσπαθούσαν να βοηθήσουν, να τους κάνουν μασάζ και να δώσουν φάρμακα, αλλά ο Αμερικάνος στρατιώτης που είχε κρυφτεί όχι μακριά από εκεί, ήξερε πολύ καλά ότι δεν υπήρχε τρόπος να σώσουν αυτά τα παιδιά και ότι θα πέθαιναν. Ήξερε ότι ακόμα κι αν είχαν αυτοκίνητο να μεταφέρουν αυτά τα παιδιά στο νοσοκομείο θα ήταν πολύ αργά. Από θυμό έκανε τέτοια πράγματα. Εάν ο θυμός είναι δυνατός μέσα μας, είμαστε ικανοί να κάνουμε οτιδήποτε. Ακόμα και τα πιο άγρια πράγματα.

Όταν γύρισε στην Αμερική υπέφερε λόγω αυτού, αυτή η σκηνή εμφανιζόταν στα όνειρά του και δεν μπορούσε να την ξεχάσει. Οποιαδήποτε ώρα της ημέρας εάν βρισκόταν σε ένα δωμάτιο μόνος με παιδιά, δεν μπορούσε να μείνει και έπρεπε να βγει έξω από το δωμάτιο αμέσως. Δεν μπορούσε να μιλήσει γι’ αυτό σε κανέναν εκτός από την μητέρα του, η οποία είπε «καλά, ήταν πόλεμος και στον πόλεμο δεν μπορείς να εμποδίσεις τέτοια πράγματα να γίνονται». Αυτό όμως δεν τον βοήθησε μέχρι που ήρθε σε ένα retreat που οργανώθηκε από το Plum Village στην Βόρεια Αμερική. Για πολλές ημέρες δεν μπορούσε να πει στους ανθρώπους την ιστορία του. Ήταν ένα πολύ δύσκολο retreat. Καθόμασταν σε κύκλους πέντε ή έξη ατόμων και καλούσαμε τους ανθρώπους να μιλήσουν για τον πόνο τους, αλλά ήταν κάποιοι οι οποίοι κάθονταν εκεί ανίκανοι να ανοίξουν το στόμα τους. Ήταν βετεράνοι του πολέμου, που ήταν βαθιά πληγωμένοι μέσα τους, και ο φόβος και η απελπισία ήταν ακόμα εκεί. Όταν κάναμε περιπατητικό διαλογισμό είδα ένα ή δύο απ’ αυτούς να περπατούν πίσω μας, τουλάχιστον είκοσι μέτρα πίσω μας. Δεν καταλάβαινα γιατί δεν ενωνόντουσαν μαζί μας, αλλά περπατούσαν μακριά. Όταν κάποιος ρώτησε, έμαθαν ότι αυτοί οι πρώην στρατιώτες φοβόντουσαν μην πέσουν σε ενέδρα. Γι’ αυτό περπατούσαν πίσω μακριά, ούτως ώστε αν κάτι συνέβαινε να είχαν αρκετό χώρο για να ξεφύγουν. Και ένας βετεράνος του πολέμου έστησε μία σκηνή μέσα στην ζούγκλα και για να καθησυχάσει τον φόβο του έβαλε παγίδες γύρω από την σκηνή του. Αυτά συνέβησαν στο retreat στην Βόρεια Αμερική… είχε πάντα τους αντάρτες τριγύρω του και μέσα του, έτοιμους να τον σκοτώσουν. Τελικά, ο Αμερικάνος βετεράνος του πολέμου του Βιετνάμ μπόρεσε να μας πει την ιστορία με τα εκρηκτικά που έβαλε μέσα στα σάντουιτς. Ήταν πολύ καλό γι’ αυτόν να μπορέσει να το πει, και ειδικά μπροστά σε Βιετναμέζους, τους πρώην εχθρούς του. Του έδωσα μία συνταγή. Είχα μία ιδιαίτερη συνομιλία μαζί του και του είπα. «Κοίτα, σκότωσες πέντε παιδιά, σωστά; Και αυτό δεν είναι καλό, σωστά. Αλλά δεν ξέρεις ότι πολλά παιδιά πεθαίνουν αυτήν ακριβώς την στιγμή, παντού, ακόμη και στην Αμερική, λόγω έλλειψης φαρμάκων, φαγητού; Το ξέρεις ότι 40.000 παιδιά πεθαίνουν κάθε μέρα στον κόσμο, απλώς λόγω της έλλειψης φαρμάκων και φαγητού; Και εσύ είσαι ζωντανός και σωματικά δυνατός. Γιατί δεν χρησιμοποιείς την ζωή σου για να βοηθήσεις τα παιδιά που πεθαίνουν αυτήν την στιγμή; Γιατί να παγιδευτείς στα πέντε παιδιά που πέθαναν στο παρελθόν; Υπάρχουν πολλοί τρόποι … εάν θέλεις, θα σου πω πώς να σώσεις πέντε παιδιά σήμερα. Υπάρχουν παιδιά που χρειάζονται μόνο ένα χάπι για να σωθούν, και μπορείς να είσαι αυτός που θα του ή της φέρεις αυτό το χάπι. Εάν το κάνεις αυτό κάθε μέρα, τα παιδιά που πέθαναν εξ αιτίας των εκρηκτικών θα χαμογελάσουν μέσα σου, γιατί αυτά τα πέντε παιδιά θα έχουν συμμετάσχει στην εργασία σου να σώσεις πολλά παιδιά που πεθαίνουν αυτήν ακριβώς την στιγμή»

Έτσι, η πόρτα άνοιξε, και αυτός ο άνδρας δεν ήταν πια παγιδευμένος στο αίσθημα της ενοχής. Αυτή είναι η αμρίτα, η αμβροσία της συμπόνιας, της σοφίας, που προσφέρθηκε από τον Βούδα. Υπάρχει πάντα μία έξοδος. Έτσι αυτός ο βετεράνος πολέμου το εξάσκησε και μπόρεσε να βοηθήσει πολλά παιδιά στον κόσμο. Πήγε πίσω στο Βιετνάμ και έκανε την εργασία της συμφιλίωσης και τα πέντε παιδιά που πέθαναν άρχισαν να του χαμογελούν και να γίνονται ένα μαζί του. Στην αρχή ήταν μία οδυνηρή εικόνα, αλλά τώρα τα πέντε παιδιά έχουν ζωντανέψει, έχουν γίνει η ενέργεια που τον βοηθάει να ζει με συμπόνια, με κατανόηση. Τα σκουπίδια μπορούν να μεταμορφωθούν σε λουλούδια αν ξέρουμε πώς να το κάνουμε.

Εάν είστε ένα άτομο που κακοποιήθηκε σεξουαλικά σαν παιδί, και υποφέρατε, μπορείτε επίσης να εξασκηθείτε για να γιατρέψετε το τραύμα, μ’ έναν παρόμοιο τρόπο. Το τι μπορείτε να κάνετε περιγράφεται πολύ καλά στις Πέντε Εκπαιδεύσεις Επίγνωσης: «Ορκίζομαι να προστατεύσω την ακεραιότητα, την ασφάλεια οικογενειών, ζευγαριών. Ορκίζομαι να κάνω το καλύτερο που μπορώ να προστατεύσω παιδιά από σεξουαλική κακοποίηση» Αυτό είναι κάτι που μπορείτε να κάνετε. Και αν πάρετε τον όρκο μπροστά στην Σάνγκα, τον Βούδα και το Ντάρμα, να αφιερώσετε τη ζωή σας στο να προστατεύετε παιδιά που απειλούνται αυτήν ακριβώς τη στιγμή, το παιδικό σας τραύμα θα θεραπευτεί. Θα πάρετε πολλή χαρά, και ο πόνος σας θα γίνει ένα λουλούδι. Εάν δεν είχατε υποφέρει μ’ αυτόν τον τρόπο δεν θα γινόσασταν προστάτης των παιδιών, όπως είστε σήμερα. Οπότε κοιτάτε πίσω τον πόνο σας και τον ευχαριστείτε, τον ευχαριστείτε γιατί συνέβη, ούτως ώστε να γίνετε ένας μποτισάτβα που προστατεύει παιδιά. Αυτό είναι το υπέροχο πράγμα με το Ντάρμα. Το Ντάρμα πάντα προσφέρει μία διέξοδο, υπό τον όρο ότι ξέρετε πώς να δείτε βαθιά μέσα στην φύση του πόνου. Εάν είστε ακόμη παγιδευμένοι, σημαίνει ότι δεν έχετε εξασκήσει βαθιά παρακολούθηση, δεν προκαλέσατε την ενέργεια της συμπόνιας μέσα σας, ούτως ώστε να γίνετε ένα όργανο του Ντάρμα, ένα όργανο του Βούδα.

(καμπάνα)

Εάν έχετε προσβάλλει κάποιον, εάν έχετε κάνει κάποιον να υποφέρει, αυτή η πληγή είναι ακόμη μέσα σας. Κι αν θέλετε η πηγή να θεραπευτεί, πρέπει να κάνετε αυτήν την πρακτική: κάθεστε ήσυχα και κοιτάτε μέσα στην φύση της πράξης, ή του λόγου που είπατε στο παρελθόν. Λέτε «συγγνώμη, το έκανα από αδεξιότητα, από έλλειψη κατανόησης, ήμουν αδαής, κανείς δεν μου έδειξε. Σε έκανα να υποφέρεις, αγαπητέ μου, και έκανα και τον εαυτό μου να υποφέρει επίσης πολύ, έτσι υπόσχομαι να μην το ξανακάνω ποτέ. Το κάνω για τον εαυτό μου, για εσένα και για πολλές γενιές που θα έρθουν.» Εάν μπορείτε να το κάνετε αυτό, θα δείτε ότι το πρόσωπο μέσα σας θα χαμογελάσει. Συνήθως πιστεύουμε ότι το παρελθόν έχει ήδη περάσει, δεν μπορείτε να πάτε πίσω στο παρελθόν και να διορθώσετε πράγματα στο παρελθόν, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Υπάρχει πάντα μία διέξοδος, σύμφωνα με το Ντάρμα, γιατί σύμφωνα με το Ντάρμα, το παρελθόν είναι εκεί με την μορφή του παρόντος, γιατί η πληγή είναι ακόμη εκεί. Οπότε, αγγίξτε την πληγή σας βαθιά και πείτε «Αυτό είναι προϊόν έλλειψης σοφίας, συμπόνιας, προϊόν άγνοιας. Μπορώ να δω το αποτέλεσμά του επάνω μου, στον κόσμο και στο άλλο πρόσωπο και παρακινούμαι από την επιθυμία να μην του επιτρέψω να ξανασυμβεί» Αυτό το είδος της σοφίας, αυτό το είδος του φωτός, αυτό το είδος της αποφασιστικότητας, αυτό το είδος της αγάπης, γίνεται μια πολύ δυνατή πηγή ενέργειας που θα εμποδίσει τις συνθήκες να ενωθούν ώστε το ίδιο πράγμα να ξανασυμβεί. Απλά καθίστε και αναπνεύστε αργά, και πέστε του ή της ότι λυπάστε και δεν θα το ξανακάνετε και το κάνετε για εσάς, για αυτόν, για αυτήν και θα τον ή την δείτε να σας χαμογελάει και είστε ελεύθερος. Και η ελευθερία σας είναι ελευθερία του, η ελευθερία σας είναι ελευθερία όλων των προγόνων σας, των δικών σας και δικών τους παιδιών. Όλα έρχονται από το μυαλό. Εάν το μυαλό μεταμορφωθεί όλα θα μεταμορφωθούν. Αυτή είναι η διδασκαλία της Νέας Αρχής του Βουδισμού.

Στην πρακτική πηγαίνουμε πάντα πίσω στον Βούδα, στο Ντάρμα και στην Σάνγκα όχι σαν έννοιες αλλά σαν πραγματικότητα. Η Σάνγκα είναι κάτι που μπορείτε να αγγίξετε, με την οποία μπορείτε να ζείτε κάθε μέρα. Το Ντάρμα επίσης, το ζωντανό Ντάρμα. Το ζωντανό Ντάρμα είναι κάτι που μπορείτε να παράγετε με κάθε βήμα που κάνετε, με κάθε αναπνοή που παίρνετε, κάθε στιγμή που καθόσαστε ή δουλεύετε. Ο Βούδας είπε, ας βρίσκουμε καταφύγιο μόνο σε ότι είναι στερεό. Υπάρχει ένα νησί μέσα σας, πρέπει να πάτε πίσω στο νησί της επίγνωσης, και να αγγίξετε τον Βούδα, το Ντάρμα και την Σάνγκα και δεν πρέπει να βασίζεστε σε πράγματα προσωρινά, που μπορεί να καταρρεύσουν ανά πάσα στιγμή. Εάν έχετε δυνατή βεβαιότητα για το Ντάρμα, δεν υπάρχει λόγος να φοβάστε για οτιδήποτε. Για να έχετε εμπιστοσύνη στο Ντάρμα πρέπει να έχετε επιτυχία στην εξάσκηση. Υπάρχει φόβος, υπάρχει ζήλεια, υπάρχει σύγχυση και επειδή σας προσφέρθηκε το Ντάρμα για να εξασκηθείτε, είχατε την ευκαιρία να μεταμορφώσετε όλες τις δοκιμασίες του παρελθόντος και λόγω αυτού η πίστη σας, η εμπιστοσύνη σας στο Ντάρμα αυξήθηκε πολύ. Αυτό είναι το όφελός σας και το όφελος όλων μας. Επομένως το να βρίσκετε καταφύγιο στο Ντάρμα είναι πολύ σημαντικό. Δεν θα φοβάστε πια. Εάν βρίσκετε καταφύγιο στο Ντάρμα, ξέρετε ότι, ό,τι και να σας συμβεί, θα είστε ικανοί να το διαχειριστείτε ούτως ώστε να διατηρήσετε την γαλήνη σας, την σταθερότητά σας. ο Βούδας είπε βρείτε καταφύγιο στο Ντάρμα και τίποτα άλλο. Βεβαίως σαν πιστός χρειάζεστε ένα δάσκαλο, χρειάζεστε έναν αδελφό στο Ντάρμα, μία αδελφή στο Ντάρμα. Αλλά αυτό που κάνει έναν δάσκαλο, δάσκαλο είναι το Ντάρμα. Αυτό που κάνει έναν αδελφό του Ντάρμα, αδελφό του Ντάρμα, είναι το Ντάρμα. Οπότε βασίζεστε στην ουσία του Ντάρμα και όχι απλά στην φυσική παρουσία αυτού του ανθρώπου που καλείτε δάσκαλο, ή αδελφό, ή αδελφή. Εάν είναι αδελφός σας στο Ντάρμα είναι γιατί έχει το Ντάρμα μέσα του. Εάν είναι  δάσκαλός σου στο Ντάρμα, είναι γιατί το Ντάρμα κατοικεί μέσα του. Έτσι εάν μάθετε πώς να βρίσκετε καταφύγιο στο Ντάρμα, τότε ακόμα κι αν ο δάσκαλος δεν είναι πια εκεί, ο αδελφός στο Ντάρμα δεν είναι πια εκεί, είστε ακόμη σταθεροί, δεν θα καταρρεύσετε, γιατί είναι στο Ντάρμα που βρίσκετε καταφύγιο και όχι κάτι άλλο. 

Ας υποθέσουμε ότι είχατε την εμπειρία μίας κρίσης πανικού, ή μιας κατάθλιψης, εάν έχετε υιοθετήσει μία πρακτική για να επιβιώσετε από την κρίση πανικού, την κατάθλιψη, τότε ξέρετε ότι έχετε το Ντάρμα μέσα σας. Την επόμενη φορά που θα έρθει, θα μπορώ να της χαμογελάσω, γιατί ξέρω πώς να αντιμετωπίσω μία καταιγίδα. Οπότε το να βασίζεστε στο Ντάρμα και όχι σε ο,τιδήποτε άλλο είναι η συμβουλή που έδωσε ο Βούδας. Υπάρχουν άνθρωποι που αναρωτιούνται πώς μπορούν να επιζήσουν χωρίς ένα σπίτι, χωρίς έναν λογαριασμό τραπέζης, χωρίς αυτό το πρόσωπο, χωρίς το άλλο πρόσωπο, αλλά εάν έχεις εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, όπου και να πας μπορείς να δημιουργήσεις τις συνθήκες για να είσαι ζωντανός, με τέτοιο τρόπο που να μπορείς να συμβάλλεις στο καλό του κόσμου. Υπήρχε μία κυρία η οποία ήταν πρόσφυγας ανάμεσα στους ανθρώπους που έφτασαν με πλοίο στις ακτές της Ταϋλάνδης και της έκλεψαν όλα τον χρυσό που είχε φέρει. Επειδή οι πειρατές της θάλασσας πήραν τα πάντα από αυτήν – όλα της τα υπάρχοντα, τα χρήματα. Τα χρυσαφικά – μπόρεσε μόνο να κρατήσει ένα ελάχιστο κομμάτι χρυσού στο στόμα της. Όταν έφτασε ρώτησε «Πως μπορώ να επιβιώσω μόνο με τόσο χρυσό;» Δίπλα της ήταν ένας κύριος από τον οποίον πήραν τα πάντα εκτός από το σόρτς του – του είχαν πάρει το πουκάμισό του, το παντελόνι του, τα πάντα – και γελούσε και γελούσε. «Πως μπορώ να επιβιώσω μόνο με αυτό το σορτς;» Και ήταν ευτυχισμένος γιατί είχε εμπιστοσύνη στον εαυτό του. Το να είναι ζωντανός, αυτό ήταν κυρίως αρκετό γι’ αυτόν. Δεν χρειαζόταν κάτι άλλο. Οπότε πρέπει να καλλιεργήσουμε ένα είδος μη-φόβου. Εάν εξασκούμεθα στο Ντάρμα, και μπορούμε να υπολογίζουμε στο Ντάρμα, τότε δεν υπάρχει λόγος να φοβόμαστε ο,τιδήποτε, ακόμη και όταν ξέρουμε ότι η ζωή είναι προσωρινή. Μπορεί να χάσουμε έναν αγαπημένο στο μέλλον και όλος ο κόσμος είναι το καταφύγιό μας.

Υπάρχουν ακόμη πολλές άλλες ερωτήσεις που δεν έχουν απαντηθεί. Μία ακόμη ερώτηση είναι για το αίσθημα ότι δεν είστε αρκετά καλοί: «Πως μπορείτε να ξέρετε ότι δεν είστε αρκετά καλοί; Βασισμένοι σε ποιο κριτήριο βλέπετε ότι δεν είστε αρκετά καλοί;» Στο retreat που κάναμε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στην Σάντα Μπάρμπαρα, ήταν πολλοί καινούργιοι άνθρωποι, και δεν ήταν συνηθισμένοι στον Βουδιστικό τρόπο της υπόκλισης, της στάσης, του χαιρετισμού και ήταν λίγο μπερδεμένοι ως προς το ποιο ήταν το σωστό πράγμα να κάνουν. Και η απάντησή μου ήταν δεν έχετε να κάνετε τίποτα. Εάν έχετε επίγνωση αυτό είναι αρκετό. Το πρόβλημα δεν είναι να υποκλίνεσαι, ή να μην υποκλίνεσαι, το πρόβλημα είναι να έχεις επίγνωση, ή να μην έχεις επίγνωση. Έτσι εάν ξέρετε ότι εξασκείστε με επίγνωση, και η επίγνωση μοιάζει περισσότερο με ενέργεια, μία πραγματικότητα στην καθημερινή σας ζωή, ξέρετε ότι βαδίζετε καλά στο μονοπάτι. Ακόμη και αν έχετε πολλά μειονεκτήματα, πολλή αδεξιότητα, εάν ξέρετε ότι καλλιεργείτε την επίγνωση κάθε μέρα, νομίζω ότι είναι αρκετά καλό, όχι μόνο για εσάς, αλλά για όλους μας.

Credits: Ομιλία για το Ντάρμα από τον Thich Nhat Hanh. Μετάφραση: Angels House University